राष्ट्रिय ललितकला प्रदर्शनी–२०८०, अन्तर्गत नेपाल ललितकला प्रज्ञा प्रतिष्ठान र सिद्धार्थ आर्ट फाउण्डेसनद्वारा संयुक्त रुपमा आयोजना गरिएको Materiality and Mobilities in Contemporary Art विषयक कार्यक्रम आज शुक्रबार सम्पन्न भयो । सो कार्यक्रमको विषयमा डा. सारा म्यानाटाज्यूले विभिन्न कलाकारको कलालाई प्रतिनिधित्व गर्दै तिनको वर्णन गर्दै प्रस्तुति दिनुभएको थियो । कार्यक्रममा नेपाल ललितकला प्रज्ञा–प्रतिष्ठानका सदस्य सचिव देवेन्द्रकुमार काफ्ले ‘थुम्केली’, चित्रकला विभाग प्रमुख संजय वान्तवा, हस्तकला विभाग प्रमुख अरुणा हिङमाङ, वास्तुकला तथा अन्य सिर्जनात्मक कला विभाग प्रमुख सौरगंगा दर्शनधारी, प्राज्ञसभा सदस्य महेन्द्र सुनार लगायतको उपस्थिति रहेको थियो । उनको प्रस्तुतिको क्रममा डा. साराले, समकालीन कलामा भौतिकता र गतिशीलताकोे बारेमा चर्चा गर्नुभयो । उनले विभिन्न कलाकारको कार्यहरूमा बहुमूल्य अन्तर्दृष्टि प्रदान गर्दै उनीहरूको सिर्जनामा प्रयोग गरिएका सामग्रीलाई कसरी कुशलतापूर्वक व्यक्तिगत र प्रतीकात्मक रुपमा अनुभवहरू व्यक्त गर्न र तिनीहरूको कलाकृतिमार्फत तिनीहरूको अद्वितीय कथाहरू बताउन प्रयोग गर्दछन् भनेर बताउनुभयो । उहाँले एक कलाकारले प्रतिस्थापन कलाको वर्णन गर्दै त्यस कलाकारले उनकी आमाको साडी समावेश गरेर आफ्नो सांस्कृतिक सम्पदालाई मात्र नभई व्यक्तिगत कथा र सम्झनाले कलाकृतिलाई समाहित गरेको अवधारणालाई उदाहरण दिनुभयो । उनले बताउनुभयो, ‘साडीको कपडाको तरलता र चाल कलाकारको आफ्नै यात्राको रूपक बनेको छ, जसले उनको अनुभव र भावनाको प्रवाहलाई प्रतिबिम्बित गर्दछ ।’ उनले उनी प्रदर्शन भएका कलाकृतिको थप सन्दर्भ र अर्थ प्रदान गनुहुन्छ भनेर उल्लेख गर्नुभयो । उनले भन्नुभयो, ‘म कलाकृतिको व्याख्यालाई प्रदर्शनी सेटिङको सीमाभन्दा बाहिर विस्तार गर्दै यसमा ऐतिहासिक, सांस्कृतिक वा सामाजिक सन्दर्भहरू समावेश गर्नुका साथै दर्शकलाई अन्तरक्रियात्मक अनुभवहरूमा संलग्न गराउने र कलात्मक अनुभवलाई समृद्ध बनाउने र टुक्राहरूसँग अझ गहिरो संलग्नता बढाउने प्रयास गर्दछु ।’ उनले भन्नुभयो, ‘कलाकारले कलामा प्रयोग गर्ने सामग्रीको छनोटले उनीहरूको व्यक्तिगत कथालाई मूर्तरूप दिन्छ र उनीहरूको रचनात्मक अभिव्यक्तिहरूमा अर्थको तहहरू थप्छ ।’
उनको प्रस्तुति सकिएपछि यस प्रतिष्ठानका सदस्य सचिव देवेन्द्र काफ्ले थुम्केलीले उहाँ र संगीता थापालाई धन्यवादज्ञापन गरेर कार्यक्रमको समापन गर्दै उहाँहरुलाई मायाको चिनो प्रदान गर्नुभयो । प्रदिप शाक्यले सहजीकरण गरेको कार्यक्रममा संगीता थापाले कलामा आएको परिवर्तन र सामाजिक मूल्यलाई कलाकारले संबोधन गर्दै अगाडि बढेको विचार व्यक्त गर्नुभयो ।